Di tích cấp tỉnh: Thành đất hình tròn Thuận Lợi 1
Di tích Thành đất hình tròn Thuận Lợi 1 tọa lạc tại ấp Thuận Hòa 1, xã Thuận Lợi, huyện Đồng Phú, tỉnh Bình Phước.
Di tích Thành đất hình tròn Thuận Lợi 1 có diện tích 150090.8m2, nằm trong diện tích cao su khai thác của Nông trường cao su Thuận Phú, Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú. Di tích được đào thám sát vào tháng 6/2012, gồm hai hố thám sát đồng hướng (Bắc – Nam), thu được 688 hiện vật gốm, 112 hiện vật đá. Qua đợt khảo sát và đào thám sát khảo cổ học tại di tích có thể xác định đây là loại hình cư trú có phòng thủ của nhóm cư dân cổ thuộc thời kì tiền sử, có niên đại khoảng 3.200 đến 2.500 năm cách ngày nay.
Di tích Thành đất hình tròn Thuận Lợi 1 còn khá nguyên vẹn và rõ ràng, được đắp bằng đất dạng tròn và được phát hiện trên vùng đồi đất đỏ bazan màu mỡ. Có cấu trúc gồm hai vòng đất đắp đồng tâm và được ngăn cách bởi một hào sâu. Đặc biệt di tích Thành đất hình tròn Thuận Lợi 1 khác với các di tích cùng loại trên địa bàn tỉnh Bình Phước đó là có ba cửa ra vào. Di tích Thành đất hình tròn Thuận Lợi 1 có hào rộng 9m, sâu 4,8m, vòng đất ngoài dày 14m, vòng đất trong dày 12m. Vùng trung tâm tương đối bằng phẳng; cửa phía Tây có ba lối ra vào, phía ngoài bên trái cửa có một đoạn đất đắp thêm bên ngoài có hình dáng thắt cổ chai. Phía Tây Bắc của di tích cũng có hiện trạng tương tự. Hai cửa phía Đông và Tây đều mở ra một vùng đất thoai thoải và phía dưới là những con suối.
Di tích Thành đất hình tròn Thuận Lợi 1 được Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Phước quyết định xếp hạng di tích khảo cổ cấp tỉnh ngày 02/7/2018.
Phòng Nghiệp vụ Bảo tồn tổng hợp
